صلاحیت محلی در دعاوی دیه از بیتالمال؛ گامی به سوی تسهیل عدالت
گروه باشگاه وکلای جوان، لیلا اسدی وکیل پایه یک دادگستری، در یادداشتی با عنوان «شب اول محرم با وصیت سرنوشت‌ساز عاشورا؛ ترسیم مرز حق و باطل در عصر معاصر» آورده است:
شب اول محرم فرا رسیده است و کاروان امام حسین علیه‌السلام، به محرم سال ۱۴۴۷ هجری پا گذاشته؛ سالی که بی‌تردید برای شیعیان حامل حوادثی بزرگ و سرنوشت‌ساز خواهد بود. نشانه‌ها حاکی از آن است که خون جوشان اباعبدالله‌الحسین علیه‌السلام، در تکاپوی گردآوری یاران حقیقی موعود آخرالزمان است
رویدادهای تلخ و پررمزوراز سال ۶۰ هجری، که بر امام حسین و یاران باوفایش گذشت، برای دل‌های آزاده، صرفاً یک واقعه تاریخی نیست؛ بلکه نمادی جاودان است، که هر آن‌کس بر آن آیین پای نهد، بی‌تردید در جبهه حق است، و هرکه در فهم و درک آن به شک و تردید دچار شود، در جبهه باطل ایستاده است.
در واپسین لحظات عاشورا، آن هنگام که تمام یاران امام به شهادت رسیده‌اند و پیکر مجروح و خونینش زیر آفتاب داغ کربلا در حال فروریختن است، امام حسین علیه‌السلام وصیتی می‌کند که نه‌تنها فرزند خویش، که همه بشریت را مخاطب قرار می‌دهد. جمله‌ای راهبردی، ممتاز، ژرف و فراگیر که معیار سنجش روابط انسانی از کوچک‌ترین واحد یعنی خانواده تا بزرگ‌ترین ساختار یعنی حکومت‌ها را ترسیم می‌کند:
«ای فرزندم! از ظلم به کسی که در برابر تو، هیچ یاری‌کننده‌ای جز خداوند ندارد، بر حذر باش.»
درخشش این وصیت الهی، در واژه «ظلم» تجلی یافته است. مفهومی که با تفسیر و تأمل در ابعاد گوناگون آن، می‌توان نقشه راه زندگی انسانی و الهی را ترسیم کرد.
۱. حمایت از مظلوم
نخستین و بنیادین وجه این وصیت، سفارش به حمایت بی‌قید و شرط از مظلومان است. امام حسین علیه‌السلام فرزندش را نهی می‌کند از اینکه بر کسی که در ضعف و بی‌پناهی به سر می‌برد، حتی اندک فشاری روا دارد. این مظلوم می‌تواند هر کسی باشد؛ مسلمان یا غیرمسلمان، شیعه یا غیرشیعه، حتی بی‌دین؛ شرط امام تنها “بی‌پناهی” اوست.
۲. مقابله با ظلم
در دل این جمله، ندای قیام در برابر ستم و ستمگر نهفته است. سکوت در برابر ظلم، تأیید ظلم است، و امام حسین علیه‌السلام با همین آموزه، فرزندش را به مبارزه با ستم و حمایت از حق فرا می‌خواند.
۳. تقوا و پرهیز از گناه
دوری از ظلم، یعنی دوری از گناهی که خشم خدا را برمی‌انگیزد. این وصیت، دعوتی است به رعایت تقوای فردی و اجتماعی.
۴. پذیرش مسئولیت اجتماعی
در برابر رنج و رنجوران، بی‌تفاوت ماندن ظلم است. امام علیه‌السلام با این وصیت، بار مسئولیت را بر دوش هر انسان بیداری می‌نهد که نمی‌توان رنج دیگری را دید و سکوت کرد.
در حقیقت، این جمله زرین، مرز میان حق و باطل را به‌روشنی ترسیم می‌کند.
جالب توجه آن‌که امام حسین علیه‌السلام در این وصیت، برای مظلوم هیچ قیدی نگذاشته؛ نه نژاد، نه مذهب، نه قومیت. تنها ملاک، مظلوم بودن است و تنها قاعده، دوری از ظلم.
وصیت تاریخی امام، امروز باید بازتابی جهانی در عرصه‌های حقوق بشر، عدالت اجتماعی و اخلاق انسانی داشته باشد.
بازتاب جهانی این وصیت در جهان معاصر:
۱. عدالت اجتماعی:
دعوتی است برای همه جوامع به برپایی عدالت و مقابله با هرگونه تبعیض و بی‌عدالتی.
الهام‌بخش سازمان‌های حقوق بشری:
این جمله، می‌تواند به عنوان اصول راهنما در منشورهای حقوق بشر ثبت شود. دولت‌ها، نهادهای مدنی و فعالان اجتماعی، می‌توانند اقدامات خود را در حمایت از مظلومان با استناد به چنین حکم اخلاقی و جهانی توجیه کنند.
مبارزه با فرهنگ ظلم و خشونت:
وصیت امام حسین علیه‌السلام، نه‌تنها نفی ظلم، بلکه طرد فرهنگ ظلم‌ورزی و بی‌تفاوتی را می‌طلبد.
تقویت همکاری‌های بین‌المللی:
اصل حمایت از مظلومان، بستری برای ایجاد همکاری بین ملت‌ها در مسیر ساخت جهانی عادلانه‌تر و صلح‌آمیزتر است.
اما دریغ و درد آن‌که، امروز شاهد سکوت مطلق نهادهایی چون سازمان ملل و سازمان‌های وابسته به آن هستیم؛ نهادهایی که مدعی صلح و عدالت‌اند اما در برابر صدای مظلومان، بی‌صدا و بی‌عمل مانده‌اند.
درآستانه ایام محرم حسینی بار دیگر چهره واقعی استکبار و مدعیان دروغین عدالت آشکار شد. جنایاتی که در روزهای اخیر، علیه ملت مظلوم ایران و هموطنان ما روا داشته شد، ادامه همان دست‌های آلوده‌ای است که خون بیش از پنجاه هزار کودک در غزه و مردم بی‌دفاع لبنان را بر دستان خود دارند.
و با این‌همه، جوامع مدعی حقوق بشر سکوت کرده‌اند، و کشورهای غربی با صراحتی شرم‌آور، از جفاپیشگان حمایت می‌کنند!
من در آغاز این یادداشت نوشتم:
«این وصیت، ترسیم جدایی حق از باطل است.»
اکنون که خیمه‌های عزای سیدالشهدا برافراشته شده، لازم است خطاب به برخی از مراجع دینی و مداحان و کسانی که فقط هیأت‌داری را بلدند، و نیز افراد مشهوری که لب فرو بستند یادآور شویم: چرا در برابر حملات اسرائیل به ایران، لب فروبستید؟ چرا سکوت کردید؟!
اگر صدای پهپادهای اسرائیل بر آسمان ایران را شنیدید و ساکت ماندید،
اگر بغض‌های کودکان مظلوم غزه را دیدید و سکوت کردید،چگونه برای امام حسین علیه‌السلام اشک می‌ریزید، ولی در برابر جنایات اسرائیل علیه مردم ایران و منطقه، سکوت می‌کنید؟
بدانید که بیرقتان رنگ ندارد و در صف حسین جایی نخواهید داشت.
شما که دم از شور حسینی می‌زنید، اما در برابر ظلم ساکت مانده‌اید، دقیقاً در کدام سوی تاریخ ایستاده‌اید؟!
یقین بدانید که این شور، اگر فاقد شعور حسینی و پیروی از سیره حضرت نباشد، بی‌ثمر و بی‌حاصل است.
[یقین داشته باشید امروزه سکوت، طرفِ باطل تاریخ است]
و اینجاست که معنای غربال آخرالزمانی حضرت قائم، ارواحنا فداه، روشن می‌شود. آنان که در مقابل ظلم ساکتند، بی‌تردید از جرگه یاران حقیقی آن حضرت خارج خواهند شد.
اکنون، شب اول محرم است.
و ما، باید هوشیارانه و با تمام وجود، گوش جان بسپاریم به وصیت امام حسین علیه‌السلام:
«از ظلم به کسی که در برابر تو، هیچ یاوری جز خدا ندارد، بر حذر باش.»
آری، این وصیت، صراط مستقیم عدالت است.این، صدای خود حسین است که ما را به یاری فرزندش مهدی (عج) می‌خواند…
و خوشا آنان که در این غربال آخرالزمانی، با دل و جان به این پیام لبیک می گویند.
انتهای پیام/
دیدگاهتان را بنویسید